С.Мөнхбат түрүүлж, Б.Батмөнх үзүүрлэлээ

Хил хамгаалах байгууллагын 81 жилийн ой, Хилчдийн баярын өдрийн нэрэмжит улс аймгийн цолтой бөхчүүдийн намрын улирлын нээлтийн барилдаан Монгол Бөхийн Өргөөнд болж өндөрлөлөө.
Барилдаанд МУ-ын аварга С.Мөнхбат, улсын заан Д.Баасандорж, Б.Батмөнх, Б.Соронзонболд, улсын харцага А.Цацабшир, Б.Пүрэвсайхан нараар манлайлуулсан хүчит 224 бөх зодоглон барилдлаа.
Бөхийн барилдааны нэгийн даваанд Увс аймгийн харьяат, с.з Б.Сэр-Од, Д.Батмөнх нар у.ө.и.н И.Ёндонсамбуу, Ж.Отгонбаяр нарыг шороодуулсан бол с.з Б.Цэдэнсодном, с.з П.Эрхэмжаргал, Б.Дэлгэрхишиг, Т.Хайдавдорж нар а.а Д.Цэрэндаваа, Б.Батдорж, а.з Д.Пүрэвжав, ц.з Э.Тулга нараар нэг давав. Мөн а.х Ц.Мөнхбаяр а.н Ц.Заяатүшигийг гуд татаад, а.н Ш.Нямсайхан а.н.н Н.Жаргалбатыг давуулж баруун хөмрөөд, а.н Т.Мөнх-Эрдэнэ а.х Ш.Алтангэрэлийг дагуулж зайлаад, а.з М.Даваасүрэн с.з Б.Чинбатыг шахаж татаад, а.х Н.Шинэзориг а.н П.Гаанжуурсүрэнг хонгодож дээр цацаад, а.х Ц.Анхбаяр а.н З.Хангалбаатарыг зүүн хутгаад, а.х Л.Энхбат а.н М.Бэлгүтэйг баруун хутгахад сөрж түлхээд, а.н Ш.Отгонтөгс а.х Ж.Бадралыг дагуулж хавираад давцгаав. Мөн Булганы а.а Д.Тамир, а.а Д.Амарсайхан нар с.з П.Доржрагчаа, М.Улаанхүү нарыг дунгуйлдаж татаад тус тус давлаа.
Хоёрын даваанд у.ө.и.н М.Жамьянпүрэв а.н Т.Төгсдөлгөөнийг таллаж зүүн хавираад, у.н Ч.Баянмөнх а.н Б.Үүрцайхыг хөлд нь ороход дагуулж дугтраад, у.н П.Ганхүү а.н С.Бямбадоржийг хөндий татаад, а.х Л.Энхбат а.а Р.Түвшинбаатарыг мушгиад, а.х Б.Доржсүрэн а.а Б.Хашбатыг хамж дайраад, а.х.а Б.Одгэрэл а.х Т.Дүүрэнсаранг хонгодож дээр цацаад, а.а Л.Шинэбаатар а.х Х.Батбаярыг хөлд дохиод буцахад дугтарч татаад, а.а Т.Сүрэнжав а.а Ж.Алтаншагайн зүүн хөлийг шүүрээд, а.з Л.Батзориг а.а Б.Эрдэнэхүүг мордоход сөрж хутгаад, а.а Э.Даш а.а Д.Амарсайханыг бярдхаж шахаж татаад, а.з М.Даваасүрэн а.а Л.Нямбаярыг дунгуйлдаж татаад, с.з Х.Энхчулуун у.х Ж.Амартүвшинг сугадаж мушгиад, у.н Д.Цогзолдорж а.н Т.Мөнх-Эрдэнийг голлож дайраад давцгаав.
Гурвын даваанд с.з Х.Энхчулуун у.з Д.Баасандоржийг баруун хутгаад, у.з Б.Батмөнх а.а Ж.Сүхбатыг сугадаж тахимдаад, у.х А.Цацабшир а.а Б.Гончигтавхайг өмсөхөд дараад, а.а Д.Болдбаатар а.а Б.Бат-Оршихын хөлд ороод, а.а Э.Даш а.а Б.Батхуягийг хавираад, а.н Б.Пүрэвдорж у.н Л.Нямсүрэнг тахимдаад, а.а А.Отгонбаатар а.а Д.Анарыг мордоод, а.а Ш.Дарханбат а.а П.Мөнхбатыг тойруулж татаад, у.н Д.Цогзолдорж а.н Г.Ганбаатарыг гар таллахад ард нь гишгэж түлхээд, а.х Ц.Мөнхбаяр у.н Б.Амарзаяаг баруун хавираад буцааж зүүн хутгаад, а.н Ц.Сандагдорж а.х.а Б.Одгэрэлийг зүүн хавирахад дагуулж баруун тахимдаад давав.
Оноолтын даваанд а.х Ц.Мөнхбаяр у.х А.Цацабширыг дагуулж мордоод, а.а Л.Шинэбаатар а.а А.Отгонбаатарыг хамж дайраад давхар мордоод, а.а Д.Болдбаатар а.а Г.Баасандоржийг хонгодоод, а.а Ш.Пүрэвгарьд у.н Д.Цогзолдоржийг сэрвүү барьцнаас зайлж гуядаад, у.н Ч.Баянмөнх а.а Н.Золбоог зүүн мордоод, у.з Б.Батмөнх а.н Ц.Сандагдоржийг сугадаж тахимдаад, у.ав С.Мөнхбат с.з Х.Энхчулууныг дан шуудагдсан барьцнаас мушгиад давлаа.
Тавын даваанд у.ав С.Мөнхбат начин болох жилээ гурвын даваанд тунан барилдаж давж байсан Баянхонгор а.а Д.Энхбатыг мушгиж тонгороод, у.з Б.Батмөнх а.х Ц.Мөнхбаярыг тахимдаад, у.з Б.Соронзонболд у.ө.и.н Ш.Уламбаярыг зүүн хутгаад, у.х Б.Пүрэвсайхан а.а Д.Болдбаатарыг шуудагдсан барьцнаас зайлаад, у.н Ч.Цогбаяр у.н Ч.Баянмөнхийг давхар мордоод, у.з Л.Батзориг а.а Ш.Пүрэвгарьдыг дагуулж хөмрөөд давж шөвгөрлөө.
Зургаад аварга гоцлож у.з Б.Батмөнх у.н Ч.Цогбаярыг хонгодоод, а.з Л.Батзориг у.з Б.Соронзонболдыг дагуулж хөмрөөд давсан бол сүүлийн үед голдуу тунан барилдаж буй хоёр Пүрэвийн барилдаан тун сайхан болж үзэгчдийг шуугиулсны эцэст у.н Р.Пүрэвдагва у.х Б.Пүрэвсайханыг барьц сонгож буцааж зайлж татаад давж их шөвөгт шалгарлаа.
Долоогийн даваанд аварга С.Мөнхбат а.з Л.Батзоригийг баруун хутгаад дутуудангуут зүүн талдаа хутгаад давав. Тунасан хоёр өнөө жилийн наадмын тавын даваа, Өсөхөө аваргын наадмын зургаагийн даваанд таарсан бол энэ барилдааны долоогийн даваанд таарч барилдав. Заан дотуур өхийлдөөд давснаар үзүүр булаалдахаар шалгарав.
Үзүүрт аварга заан хоёрын барилдаан төдий удсангүй аварга шахаж өргөөд давснаар түрүү бөхөөр тодров.
Т.Түмэндэмбэрэл