Орон орны морин тойруулга №1


Өрнө дахины хурдан морины уралдаан, морин спортын ипподром буюу манайхны ярьдгаар морин тойруулгагүйгээр төсөөлөх аргагүй. Тийм ч учраас ипподром гэдэг тухайн улсын морин спорт, хурдан морины уралдааны хөгжлийг хэмжигч хэмээн ойлгож болно. Нэгэнт тухайн улсын морин спортын нүүр царай болж байдаг тул ипподром болгон улс үндэстэн, тухайн газар нутгийн онцлогийг шингээсэн өвөрмөц төрхтэй байдаг. Уншигч танд орон орны ипподромын талаар сонирхуулж байна
Их Британи
Өрнө дахины хурдан морь, морин спортын өнөөгийн дүр төрхийн үндсийг тавьсан улс нь Их Британи яах аргагүй мөнТиймээс энэ улсаас эхэлсэн нь хамгийн зөв байв. Их Британи нь Англи, Уэлс, Шотланд, Умард Ирланд гэсэн дөрвөн улсын нэгдэл бөгөөд одоогоор 61 ипподром тогтмол үйл ажиллагаа явуулж байдгийн тав нь Шотландад, гурав нь Уэлстэд харин үлдсэн хэсэг нь Англидаа байдаг аж.
Их Британи нь морин уралдаааны олон зуун жилийн түүхтэй тул морин тойруулгууд ч олон зууны настай. Англид байгаа тойруулгуудаас хамгийн эртнийх нь Честерийн ипподром. 16-р зуунд буюу 1500-гаад онд Честер орчим шашны баяртай холбоотой олон нийтийг хамарсан зугаа цэнгэл жил болгон зохиогддог байж. Их Мацаг дуусахад мацаг тайлж байгааг ардууд тэмдэглэн Честерт цуглаж талцан зодолддог байсан аж. 40 хоногийн турш улаан махан хоол цээрлэж, бүх төрлийн зугаа цэнгэл хориотой байгаад тайлагдмагц ардууд тэмдэглэн “будаа” болгодог байсан нь ойлгомжтой. Энэ их зодооны үеэр олон хүн гэмтэж, цөөнгүй хүн амиа алддаг байсан тул VIII Хенри хааны тушаалаар зодооныг хориглон хурдан морины уралдаан зохион байгуулах болсноор ипподром үүссэн гэж үздэг. Анхны уралдаан 1539 оны хоёрдугаар сарын 9-нд зохиогдсон тул энэ морин тойруулга нь 470 гаруй жилийн түүхтэй бөгөөд Их Британид төдийгүй дэлхийн хамгийн хуучны ипподром гэсэн цолтой.
Олон зууны түүхтэй өөр нэг ипподром Донкастерт байдаг. Честерийнхээс 50 жилээр дүү. Өмнөд Йоркширт байдаг хэсэг газрын нэгд морин тойруулга байгуулах гэж нэлээд юм болсон гэдэг. Хурдан морин уралдаан 16-р зууны сүүлээс хэлэн зохиогддог болсон ч уралдаан үзэхээр олон мянган хүн цуглахтай зэрэгцэн Английн хамаг луйварчид, хулгайчид ирж байсан гэсэн шалтгаанаар хотын удирдлага хориглох гэж удаа дараалан оролдсон гэнэ. Ингэснээр 17-р зууны эхэнд л уралдааны замыг тусгайлан тэмдэглэхийг зөвшөөрснөөр ипподром албан ёсоор гараагаа эхэлжээ.1766 оноос хойш энд Донкастерийн цомын төлөөх уралдаан тогтмол явагдах болсон бөгөөд тэр цагаас өдгөө хүртэл нэг ч улирал тасалдаж байгаагүй, дэлхийн хамгийн хуучны уралдаан юм.
Йоркийн морин тойруулга нь өвөл цагт Уэ голын хөлдсөн мөсөн дээр зохиогддог байсан уралдаанаас эхтэй. Энд анхны уралдаан нь 1731 онд зохиогдсон байдаг. Намаг балчигтай газар байсан тул усыг зайлуулж, намгийг хатаах гэж багагүй хөрөнгө мөнгө зарсан гэдэг. Ингэснээр 1754 онд энэ ипподром нь Англидаа анх удаа үзэгчдэд зориулсан тусгай индэр байгуулсан байдаг. Энэ индэрийг хотын оршин суугч 250 иргэн тус бүр 5 гиней гарган байгуулсан. Үүний хариуд тэдэнд тусгай зэс жетон өгч, хойшид үр удам нь ч энэ индэр дээр өөрийн гэсэн суудалтай байх эрхтэй болгожээ. Ингэснээр хожим нь “Үзэгчдийн клуб” гэж нэрлэгдэх болсон индэрт тусгай суудал эзэлдэг баячуудын элит клуб үүсэх эхлэлийг тавьсан байна. Одоо Английн морин тойруулга болгонд ийм “Үзэгчдийн клуб” байдаг болсон тэнд гишүүн байна гэдэг хурдан морины уралдаан үзэх төдийгүй амьдрал бусад салбарт ч эзэндээ маш том давуу тал өгдөг гэж үздэг. Учир нь, Англид хурдан морь уралдуулах, үржүүлэх гэдэг нь нийгэмд өндөр байр суурь эзэлдэг маш баян хүмүүсийн хийдэг зүйл. Иймд мөнгөтэй, баян, эрх мэдэлтэй бол н хурдны морь заавал сонирхох хэрэгтэй гэж үздэг гэнэ. Ийм хүмүүсээс бүрдсэн жинхэнэ элит, хаалттай “Үзэгчдийн клуб”-ын гишүүн байна гэдэг ямаршуу боломж нээхийг тааж ядах юмгүй.
Йоркийн морин уралдаан нь үзэгчдийн цангаа тайлдаг шампан дарс, хачир энэ тэр нь бусад ипподромынхоос харьцангуй хямд гэдгээрээ алдартай. Учир нь бусад морин тойруулгуудын дотор зарагддаг дарс, зууш, хачир нь дээд зэрэглэлийн тансаг рестораны үнээр зарагддаг аж. Иймд Йоркт болж байгаа уралдааны үзэх гэж ирдэг хүмүүсийн тоо хамгийн олон байдаг. 2007 онд уралдаан үзэхээр 42 мянган хүн ирсэн нь дээд амжилт болж байжээ.
Хар аяндаа уламжлалт уралдаан болдог байсан газар байгуулагдаагүй, тусгайлан барьж байгуулсан ипподром дотроо Сандаун-Паркийн ипподром их алдартай. 1875 онд уг нь сэтгэцийн эмнэлэг барихаар төлөвлөж байсан газар ипподром байгуулсан байдаг. Энэ ипподром нь үзэгчдийн суудлыг анх удаа ихэс дээдсийн суудаг тусгай хэсэг ба эгэл ардын ердийнх гэж хуваасан гэдгээрээ алдартай. Үүний дараа хурдан морины уралдаан үзэхдээ хүмүүжилгүй борчуудын элдэв хараал, зүхэл сонсоно гэж айлтгүйгээр эмэгтэй хүн дагуулж ирэх боломжтой боллоо гэж их магтуулж байсан гэдэг.
21-р зууны эхээр Английн ихэнх морин тойруулгууд шинэчлэгдэн засвар хийгдэж, орчин үеийн шаардлагад нийцэж тохирсон байдалтай болсон. 300 гаруй жилийн түүхнтэй Аскотын ипподром гэхэд л засвар хийж 370 метр урт, зургаан давхар үзэгчдийн индэртэй, бөглөрөлд орно гэж айлтгүй газар доогуур очдог зам татсан.
Үргэлжлэл бий...
Б.Бадрал






0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
Бямба, 16:15 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
Бямба, 15:28 минут Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
Бямба, 14:32 минут Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
-
Бямба, 13:54 минут Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
Бямба, 13:07 минут Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
Бямба, 12:29 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
Бямба, 11:20 минут З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
Бямба, 09:56 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
Бямба, 09:14 минут Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
Бямба, 08:02 минут 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Баасан, 17:43 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
Баасан, 17:01 минут Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
Баасан, 16:01 минут Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
Баасан, 15:43 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Баасан, 15:05 минут 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
Баасан, 12:43 минут АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Баасан, 11:58 минут МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Баасан, 08:49 минут Фото - Азаргаа мордуулав
-
Баасан, 08:27 минут 153 азарга бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
7-р сарын 10 -нд Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
7-р сарын 10 -нд Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
7-р сарын 10 -нд Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 10 -нд Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
7-р сарын 10 -нд 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
7-р сарын 10 -нд Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
7-р сарын 10 -нд Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
7-р сарын 02 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач С.…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Бямба, 11:20 минут З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Бямба, 16:15 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
Бямба, 15:28 минут Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Бямба, 09:56 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
Бямба, 12:29 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Бямба, 13:07 минут Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Бямба, 08:02 минут 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Бямба, 13:54 минут Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Бямба, 09:14 минут Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
Бямба, 14:32 минут Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна