“Молор эрдэнэ” уяачдын холбооны нарийн бичгийн дарга Ж.Гомбожав: “Багш боллоо гээд мориноос холдоогүй”

-Хамгийн сүүлд зүүн бүсийн уралдааныг зохион байгууллаа. Олон хүний сэтгэлд хүрсэн болоод тэрүү аймгийн шилдэг уяачдын холбоо болсон. Манай холбоо 100-гаад гишүүдтэй. Энд аймгийн Алдарт 4, сумын Алдарт 10, улсын Алдарт гурван уяач бий.

-Би 40-өөд жил математикийн багш хийсэн хүн. Миний аав хурдан адуутай Жамба гэж хүн байлаа. Нутгийнхан “мах иддэггүй” Жамба гэхээр андахгүй л дээ. Насаараа цагаан хоол идсэн хөгшин байлаа. Миний аав халиун, хонгор, шарга, бор цэгээн голдуу зүсмийн адуутай байснаас Жамбын хурдан халиун гэж сумандаа төдийгүй Дэлгэрхаан, Бүрд, Баян-Өндөрийн Батхаан хүртэл нэрээ гаргасан хурдан буян байсан юм. Миний л мэдэхийн 20, 30 хоног уясан ч, ганц өдөр уяж хоносон ч аман хүзүүддэг, түрүүлдэггүй хээр морь байлаа. Бас нисдэг шарга гэж араган дээр зогсож морддог том шарга морь аавын нэр дээр уралддаг байсан юм.

-1956 онд намайг дөрөвдүгээр ангид байхад манайх Батхаанаас Баян-Өндөрт нүүж ирж байлаа. Ирээд аав маань зургаан насны морь уяж уралдахад нэг нь түрүүлж, дөрөв нь айрагдаж байсан юм. Ямартаа л нутгийнхан “Батхаанаас мах иддэггүй Жамба гэж айхтар хурдан морьтой айл иржээ” гэж ярьж байхав. Эндээс удалгүй 07 сарын 18-нд болсон Дэлгэрхааны наадмаас нэг түрүү, гурван айраг залгуулаад авч байлаа. Миний аавын бор үрээ их хурдан буян байсан даа. Нутгийнхан Жаргалын хүрэн гэж улсад гурваар да?хисан азарга гэж яриад байна аа. Жалбаа тэр хүрнийгээ, би аавынхаа бор даагыг би унаад 1952 онд уралдахад хүрэн нь түрүүлж, миний бор аман хүзүүдэж байлаа. Даага, шүдлэн, хязаалан, соёолон хавчигтаа хүрэн түрүүлж, бор маань аман хүзүүдсэн сонин түүхтэй. Гэхдээ миний борыг азарга тавиагүй л дээ. Намайг хот руу Багшийн сургуульд яваад ирэхэд Норовын Самдан гэж хүнд зарчихсан байсан юм.

-Хүрэн азарганы эзэн Жаргал, манай аав хоёрын хооронд бяцхан өрсөлдөөн байна. Борыг уяа тойрч байхад нь Жаргал аав хоёр гишгэгдлийг нь хэмжиж үзэцгээнэ. Тэгээд Жаргал “за энэ жил чиний бор миний хүрэний урд гарахгүй нь ээ” гэж хэлж байхыг нэг удаа сонсож байлаа. Сонин юм шүү. Хоёр хуруу дутуу гишгэж байсан юм билээ. Алхахын тоолонгоор хоёр хуруу илүү яваад байна гэдэг гүйцэгдэхгүй гэсэн үг биз дээ. Гэхдээ хурдны муудаа аман хүзүүдэж байгаагүй юм шүү.

-Хүүхэд байхын л хурдан морины дэргэд өссөн болохоор хэзээ ч холддоггүй юм билээ. Багш болсон ч гэсэн нэгдлийн гүү барьж, аавынхаа адуу малыг хардаг байлаа. Өнгөрсөн хугацаанд жил болгон морь уяж байсан. Олон ч сайхан хурдан адуутай байлаа. Айраг, түрүүний эзэн хар морь, хурдан зээрд азарга, халиун гээд л. Энэ жил хотод байдаг хүү маань Дорнод аймгаас шүдлэн үрээ авч өгсөн. Үрээгээ уяад тавд орсон, сүүлийн үеийн сонинтой сууна.

-Аймагт Цэвээний Дашзэвэгийн махан сартай зээрд түрүүлж байсан бол зээрд азарга нь гуравт давхиж байсан. Борын Бат-Очирын халзан азарга, Жаргалсайханы халзан үрээ, Гантөмөрийн зээрд үрээ гээд удам угшил сайтай, олон сайхан адууг энд дурдаж болно.

-Баярлалаа. ММСУХ, түүний дотроос Өвөрхангай аймгийн “Арвагар хээр” уяачдын холбооны хамт олон болон сумынхаа нийт уяачдад хамгийн сайн сайхан бүхнийг хүсэг ерөөе. Уясан болгон нь хурдан, босоо байх болтугай.