Сумын Алдарт уяач Т.Дашраднаа: их нас, азарга, соёолонгоор анхны гурван түрүүгээ авч явлаа
Хөвсгөл аймгийн Жаргалант сумын Харгана дөрөвдүгээр багийн харьяат, сумын Алдарт уяач Түдэвийн Дашраднаа нь 1950 оны хавар Элстэй хэмээх газар айлын 11 дэх хүүхэд болон мэндэлсэн.
Гавьяа шагнал:
-Алтангадас одон
-АХ-ын 70, 80 жилийн ойн медаль
-Онц тээвэрчин
-ММСУХ-ны “Уяачийн алдар” одон
-Алдарт аав, ээжээс хэдүүлээ вэ? Хэд нь морь уяж байна даа?
-Миний аав Бумбарагчаагийн Түдэв өнөр өтгөн айлд төрж өссөн хүн. Харин ээж Түвдэндорж тайжийн ганц охин Цогзолмаа гэж байлаа. Бид эцэг эхээс 15-уулаа. Найман эмэгтэй, долоон эрэгтэй байна. Би бол айлын 10 дахь хүүхэд байгаа юм. Гэхдээ хорвоогийн жамаар дөрөв маань бурхны оронд явчихлаа.
-15 хүүхдийн ач, гуч, зээ гэхээр их өнөр болсон байх даа?
-Тийм шүү, манайх гэхэд таван хүүхэдтэй. Хамгийн том ах, эгч хоёр маань найм, найман хүүхэдтэй гээд л бодохоор овоо юм болно. Одоо сум орон нутагтаа гурав нь амьдардаг. Тэгээд Улаанбаатар хот, Архангай, Эрдэнэтээр байна.
-Долоон эрэгтэйгээс хэд нь морь уях уу?
-Цөмөөрөө уяна даа. Эндээс том ах маань Монголын Манлай хүлэгч Жанжаа, түүний хүү аймгийн Алдарт уяач Гомбосүрэн гэж бий. Мөн Эрдэнэ ах аймгийн Алдарт уяач, хүү нь мөн л аймгийн Алдарт Мөнхбат, манай хүүхэд сумын Алдарт уяач Энхбаяр гэхчилэн бүгд хурдан морьтой холбогдсон хүмүүс бий.
-Аав, өвөө нь морь уяж байсан юм уу?
-Аав уяж байсан ч тэр үед цол хэргэм гэж өгч байсангүй шүү дээ. Өвөө бас уяна аа. Гурван морь нь гурвуулаа дараагаар ирж байсан сайхан түүх бий. Өвөө цавьдар, хоёр цоохор морьтой бол аав саарал голдуу адуутай явсан. Хоёулаа л сум орон нутагтаа шөвгөрч, түрүүлүүлнэ. Нэг бор морь байсан нь дааганаасаа соёолон болтлоо түрүүлсэн. Гэхдээ аав хүн амьтан морь авъя гээд ирэхээр зарчихдаг хүн байсан. Би багадаа өөрийнхөө бор, саарал, буурал морьдыг унаж, ихэнхдээ шөвгөрүүлнэ. Намайг хүүхэд байхад чинь Сангийн хоёр хээр, манай бор, хул, саарал морьд сайн давхидаг байлаа. Сангийн хоёр хээр бол дандаа шөвгөрнө гээч.
-Харин таны морь уях болсон нь хэзээнээс юм бэ?
-Би чинь 1970-аад оноос хойш морь уяж байна. Анх өөрийн унаган сартай үрээг уяж байсан. Тэрнээс хойш 1970-аад оны үед байх аа. Халтар азарга авч уяад хоёр ч удаа шөвгөрүүлсэн. Нэг хээр морь нэг аман хүзүүдэн, хоёр ч шөвгөрсөн. Сүүлд 2008 онд суманд их нас, азарга, соёолонгоор анхны гурван түрүүг авч байлаа. Одоо бол зөндөө болж дээ. Дээхнэ үедээ бол энэ бас л ховор тохиол шүү. Тэрнээс хойно Архангайн Өлзийт суманд отроор очоод, Булганы Могодод хээр морь гурваар давхиулсан. Дараа нь Булганы Сайханд очин хээр морио аман хүзүүдүүлсэн. Ер нь өнгөрсөн хугацаанд би хоёр хээр мориороо одтой сайхан наадаж ирсэн.
-Хаанахын адуу билээ?
-Манай аймгийн Төмөрбулаг сумын Очирын Энхболдын хээр морийг би зургаатайд нь авч байлаа. Азарга ирээд сүүлд нь хөнгөлөөд морь болгосон юм. Надад ирэхээсээ өмнө соёолондоо Төмөрбулагт аман хүзүүдэж байсан. Сая гаран төгрөгөөр л авсан юм даг. Бас нэг хээр морио ч сая гаргаж аваад олон түрүүлгэсэн.
-Нөгөө хээр нь...?
-Сундуйсүрэн гэж хүнээс авсан юм. Өмнө нь бас л шөвгөрч байсан адуу. Надад нас нийлсэн долоотой морь ирсэн. Энд ирсэн жилээ түрүүлээд, Булганы Могодод гурваар давхиад, Булганы Сайханд хоёроор давхиад, Батцэнгэлд гурваар давхиулсан тухайгаа түрүүн ярьсан даа. Тэр чинь энэ хээр байхгүй юу.
-Өөр ямар адуугаар наадаж байна?
-Соёолонд түрүүлсэн хүрэн үрээ бол миний унаган адуу байгаа юм. Даанч алдчихсан. Сүүлд хүүхэд зүүнтээгээс нэг даага авчраад уяж л байна. Нэг морь авчирсан нь уралдаад айхтар амжилт гаргахгүй юм.
-Та ямар ажил хийж байсан юм бэ?
-18 жил жолоо барилаа. Энэ хугацаанд трактор барьж, сум, аймгийн аварга ч болж явлаа.
-Бидний яриа энд хүрээд өндөрлөж байна. Урилгыг маань хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа.
"Дэлтэй цэнхэр" номоос...
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
- 2023 оны 10-р сарын 28 -нд Өвгөн ноён М.Пүрэвжавын нэрэмжит уралдаануудын нэг…
- 2023 оны 10-р сарын 17 -нд Өнөө жил яах бол...
- 2023 оны 10-р сарын 09 -нд Сумын Алдарт уяач О.ДАШЗАВ: Сумынхаа наадмын айрги…
- 2023 оны 10-р сарын 08 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 06 -нд Сумын Алдарт уяач Б.Пүрэвбат: Гурван азаргаар одто…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна