Морьтон Монгол түмний цог хийморийн их шүтээний шав тавих ёслол боллоо
Бурхан багшийн их дүйчэн өдөр, зуны тэргүүн сарын шинийн 15-ны билэгт сайн энэ өдөр Хүй мандлын торгон ногоон дэнжид “Морьтон Монгол түмний цог хийморийн их шүтээн” үндэсний төслийн шав тавих ёслол боллоо.
Ёслолыг нээж, МУСГЗ, түүхийн ухааны доктор, хурдан морь судлаач А.Баярмагнай үг хэлсэн юм. Тэрбээр “Их эзэн Чингис хаан маань алс холын аян дайнд мордох, замд гарах, их үйл хэрэг эхлүүлэхдээ өнөөдрийн улаан тэргэл өдрийг сонгон авч байсан. Манай төслийг санаачлагчид, уран бүтээлчид маань ч бэлгэшээлийг нь бодон энэ өдрийг сонгожээ. Бидний зогсож буй энэ газарт Монгол төрийн үндэсний их баяр наадмын хурдан морины уралдаан сүүлийн 200 гаруй жил зохион байгуулагдаж ирсэн. 1778-1920 он хүртэл, 2002 оноос өдийг хүртэл энд зохион байгуулагдаж байна.
Монголын шилдэг хурдан морьдын, төрийн түмэн эхүүдийн тоос босч, туурай тачигнаж байсан ийм өлзий дэмбэрэл нь бүрдсэн газар. Өөрөөр хэлбэл, Монголын хурдан морины уралдааны алтан цэг энэ юм. Морьтон Монгол түмний цог хийморийн их шүтээн босгох төслийг залуучууд маань санаачлаад, өнөөдөр ийнхүү шаваа тавьж байна. Дэлхий дээр морьтой хөшөө 200 орчим байдаг гэсэн. Харин манай залуучуудын урлаж буй хөшөө эдгээр 200 орчим хөшөөний айргийн тавд давхихаар байна” хэмээн ярилаа.
Нээлтийн үеэр тус төслийн багийн гишүүн болон ерөнхий барималчтай ярилцлаа.
Төслийн ерөнхий барималч Н.ЦОГМАГНАЙ:
-Энэхүү цогцолбор нь миний ажиллаж буй хамгийн том бүтээлүүдийн нэг. Зохиомжийн хувьд морин туурайгаар дэлхийг тамгалж байна гэсэн утгатай, адууны тамганы хэлбэртэй, ерөнхий төгс гурвалжин бүтэцтэй, тэнгэр рүү тэмүүлсэн дүрслэлтэй. Доод хэсгийг нь сайн харвал дэлхийн талыг морин туурайгаар тамгалсан гэх утгаар дэлхийн дөрвөн тивийг оруулсан бол дээр нь бар, нохой, цагаан шонхор, чоно гэсэн дөрвөн ивээлт амьтныг шингээсэн. Материалын хувьд хөшөө хийхэд хамгийн тохиромжтой, хэдэн зуун жил ч чанараа алддаггүй хүрэл цутгуурыг ашиглаж байна. Үр хойчдоо өвлүүлэн үлдээх тул материал сайн байх ёстой шүү дээ. Харин онцлог нь гэвэл энэ бүтээл дээр Монголын цуут хурдан хүлгүүдийн дүрс орж байгаа. Мөн Ардын хувьсгалын 100 жилийг бэлгэдэж, 100 гаруй тамганы дүрс орж байна. Ингэхээр 200 гаруй деталь хэсгээс бүрдэнэ. Монголд ийм олон жижиг деталь хэсгүүдээс бүрдсэн хөшөө ховор.
Төслийн багийн гишүүн О.ЭРХЭМБАЯР:
-Энэхүү төслийг морьтны соёлын зүтгэлтэн залуучууд санаачлан, жил гаруй судалгаа шинжилгээний ажил хийсэн. Шүтээний маань гол зорилго, агуулга нь өвөг дээдсээс өвлөсөн Монгол морьтны өв соёлоо хайрлан хамгаалж, хойч үедээ өвлүүлэн үлдээхэд оршино. Нутаг нутгийн хурдан хүлгүүд энд улсын цэнгэл баяр наадамдаа ирж уралддаг мөн Монгол төрийн баяр наадам зохион байгуулагддаг учраас "Хүй долоон худаг"-ийг сонгосон. Олон түмэн адууны туурай завсаргүй гишгэгдсэн тул энэ газрыг ариун дагшин газар гэж үздэг.
“Морьтон Монгол Түмний Цог Хийморийн Их Шүтээн”-ий талаар товч мэдээлэл:
- Монголчууд дэлхийн талыг эзлэхэд гайхамшигт үүрэг гүйцэтгэсэн хүлэг эрдэнийн алтан туурай тэнгэрээс буун дэлхийг тамгалж, тэнгэр газрыг холбосон 18 м өндөр ерөнхий зохиомжид оршино.
- Орой хэсэгт Морьтны их өв соёл, Монгол төрийн наадам мөнхөд мандан бадрахыг бэлгэдэж, Төрийн сүлд алтан соёмбыг шүтээний оройд дээдлэн зална.
- Энэхүү шүтээн цогцолборын нэг чухал бүтэц нь тамгат хэсэг юм. Энэхүү хэсэг нь 11 м өндөр, 108 тамганаас бүтэх юм.
- Мөн шүтээн цогцолборт Монголын шилдэг сайн хүлэг морьдын дүр төрхийг товойлгон урлана. Монгол наадмыг бүрдүүлж, Монгол бахархлыг асааж, бадрааж байдаг “Төрийн түмэн эхүүд” ийнхүү урлагийн бүтээлд мөнхрөн, цагийн цагт домог болон яригдсаар байх болно.
- Үндсэн суурийн дээд хэсэгт дэлхийн бөмбөрцөг оршино. Энэ хэсэгт монголчууд морьтойгоо дэлхийн хуурай газарт байгуулсан түүхэн үйл явдлыг харуулсан бүрэн дүрслэлийг дэлхийн бөмбөрцөг дээр хагас товойлгон, уран баримлын релеф хэлбэрээр бүтээнэ.
- Шүтээний доод хэсэгт Төрийн сүлд шонхор, Эрийн хийморь чоно, Адууны ивээл жил, амьтдыг домгийн дүрээр бэлгэдэн шүтээний хамгаалагчаар дүрсэллээ.
- Шүтээнийг Монголын шилдэг залуу уран барималчид урлаж, уран дархчуудын нэгдэл Монголдоо хүрэл цутгуураар бүтээнэ.
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- Өчигдөр, 17:46 минут Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- Лхагва, 11:21 минут МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
- 2023 оны 10-р сарын 28 -нд Өвгөн ноён М.Пүрэвжавын нэрэмжит уралдаануудын нэг…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна